Okulların açılmasıyla birlikte çocukların yeme içme düzenleri de değişti, bu durumda ebeveynlere büyük görev düşüyor. Aksi halde yeterli ve dengeli beslenemeyen çocuklar öğrenme güçlüğü çekebilir.
Yaz tatilinin sona ermesiyle birlikte okul zili çaldı ve yeni öğretim yılı başladı. Evde ya da tatilde geçirilen zamanın büyük çoğunluğunun okula döndüğü bu süreçte, çocuklar için beslenme konusu büyük önem taşıyor.
Uzmanlar ebeveynleri uyarırken, sağlık sorunlarının yaşanmaması için önemli noktalara dikkat çekiyor.
YYÜ Gaziosmanpaşa Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümünden Dyt. Benan Koç; yetersiz ve dengesiz beslenen öğrencilerin büyüme ve gelişmelerinin aksadığını söylerken; dikkat dağınıklığı ve algılamaların azaldığını, bunun da öğrenmede güçlük çekme sorunlarıyla çocukları tehdit ettiğini ifade etti.
Her yaşta beslenmenin önemini vurguladığımız gibi okul döneminde de büyüme ve gelişmenin devamlılığı, sağlık sorunlarının önlenmesi, yaşam boyu sağlığın korunması ve kronik hastalıkların riskini düşürmek için sağlıklı beslenmek önem taşıyor.
Öğün atlama
Okul çağı çocuklarında yetersiz beslenmenin nedenlerinden biri öğün atlamadır. Okul çocuklarında bu durum sık rastlanır. Genellikle sabah okula giden çocukların kahvaltı öğününü, öğlen okula giden çocukların öğle öğünün atladıkları görülür. Çocukların kahvaltı öğünü atlama nedenleri arasında gece geç saatte yatma sonucu erken kalkamama, okula geç kalma korkusu, ebeveynlerin zaman ayırmaması, yemek yeme isteğinin olmaması ve önemsenmemesi yer almaktadır. Kahvaltının okul çağı çocuklarında dikkat ve konsantrasyonu arttırdığı, okul başarısında payı olduğu bilinmektedir.
Aile sofraları
Anne sütünden tamamlayıcı beslenmeye geçilmesiyle çocuklar aile sofra düzenini öğrenmektedir. Beslenme alışkınlıklarının düzgün kazanımı ve çocukların beslenme tutumları ebeveynlerin beslenme bilgisi ve tutumuyla doğru orantılıdır. Aile sofrasıyla tanışan çocuk ebeveynlerin beslenme davranışlarını örnek alır. Besin seçimi, yemek yeme süresi, sofra düzeninin öğrenilmesi çocukluk çağına dayanmakta olup çocuğun sağlıklı beslenme ilkelerini öğrenmesinde aile sofrası ve ebeveyn tutumu çok önemlidir.
Ebeveynler çocuklara örnek olmak adına eve çikolata, cips, hazır bisküvi kekler, gazlı içecekler, hazır meşrubatlar satın almamalı ve kendileri de bu besinleri tüketmemeli. Sevmediği ve tüketmek istemediği besinleri yedirmek için zorlamayın. Belirli aralıklarla sevmediği besini (sebze ve meyve vb.) aile sofranızın menüsüne dahil edin.
Ara öğün tüketimi
Çocuklarınızı uzun süreli açlıktan korumak için okula götürülebilen ara öğün seçeneklerini tercih etmek önem taşımaktadır. Bunlara örnek; 1 porsiyon meyve , meyve şekeri veya az şekerli üzümlü yada havuçlu ev keki , 1 -2 tane ceviz , evde yapılmış sandviç veya tost , kuru meyveler , süt , 2-3 adet evde yapılmış şekersiz kurabiye , sıkma meyvelerden yapılmış şeker ilavesiz meyve suyu. Evden okula götürülen sağlıklı ara öğün seçenekleri ile birlikte çocukların okul kantinlerinde satılan abur cubur , seçeneklerinin tüketimini minimalize edebilirsiniz.
Beslenme çantası
Tüm gün öğretim yapan okullarda öğle yemeği genel olarak okul yemekhanesinde tabldot olarak verilmektedir. Öğle öğününde çocuğun günlük ihtiyacının üçte birini karşılayacak şekilde sunulan yiyecekler düzenlenmelidir. Ebeveynler mutlaka okuldan aylık menüleri öğrenmeli ve düzenli olarak takip ederek çocuklarını sağlıklı seçimlere yönlendirmeli.
Tabldot hizmeti vermeyen okullarda beslenme çantası uygulaması yapılmaktadır. Çocukları sağlıksız besin seçimlerinin olduğu okul kantinlerinden, fastfood seçimlerinden beslenme çantası uygulaması ile uzak tutabilirsiniz.
Beslenme çantasında taşınması kolay, besleyici gıdaları olmalıdır. Beslenme kabının dört besin grubunu da ( süt ve süt ürünleri, et/yumurta/peynir, tahıl grubu, meyve ve sebze ) içermesi çocuğunuza yeterli ve dengeli beslenme modelini uygulamanıza ve öğretmenize yardımcı olacaktır. Tam tahıl ekmek ile yapacağınız beyaz peynir, yumurta, köfte veya tavuk sandviç çeşitleri çocuğunuz öğle öğünü keyifle yemesini sağlayacaktır. Beslenme kabına ekleyeceğiniz mevsim meyve ve sebzeleri de (haşlanmış veya ufak ufak dilimlenmiş şeklinde) vitamin ve mineral alımı için önem taşımaktadır. Bu güzel öğünün yanına beslenme çantasına eklenecek bir diğer besin grubu; yoğurt, ayran, süt okul çağı çocuklarının kemik ve diş sağlığının gelişmesini sağlamaktadır.
Çocuklarınızın beslenme çantasına koyabileceğiniz besin değerleri yüksek bir ara öğün:
Havuçlu tarçınlı kek tarifi
- 2,5 su bardağı havuç rendesi
- 2,5 su bardağı tam buğday unu
- 3 adet yumurta
- 1 çay bardağı ceviz veya fındık
- 1 paket kabartma tozu
- 1 paket vanilya veya 1 tatlı kaşığı vanilya özütü
- 2 tatlı kaşığı tarçın
- 1 çay bardağı süt
- ¾ çay bardağı zeytin yağ
- 1,5 su bardağı dut şekeri (dut kurusunu rondo dan çekebilirsiniz.) veya 8-10 adet sıcak suda beklemiş hurmayı püre haline getirip kullanabilirsiniz.
Yapılışı: Havuçlar güzelce yıkanıp soyulduktan sonra rendelenir. Bir kap içinde dut şekeri ve yumurta köpük olana kadar çırpılır. Süt ve sıvı yağ eklenerek karıştırılır. Tam buğday unu, kabartma tozu, vanilya elenerek eklenip mikser ile karıştırılır. Havuç, ceviz, tarçın eklenir. Kek kalıbını yağladıktan sonra karışım kaba alınır. 170 derece ısınmış fırında yaklaşık 40 dakika süre ile pişirilir. Zengin ve dengeli bir beslenme için çocuklarımıza afiyet olsun.