Kanser vücudumuzdaki normal hücrelerin kontrolsüz ve anormal bir şekilde büyümesi sonucunda oluşmaktadır. Kanser hücrelerinin sağlıklı hücrelerin yerini alması sonucunda bu durumdan etkilenen organlar artık düzgün çalışamaz hale gelir. Günümüzde artık tedavi edilebilir hastalıklar arasında yer alan kanser hastalıklarında erken tanı ile başarı oranı yüksek tedavi sonuçları elde edilmektedir.
Covid-19 tüm dünyada olduğu ülkemizde de hala etkisini devam ettirmektedir. Bu zorlu süreçten belki de en çok etkilenen hasta grupları arasında kanser hastaları gelmektedir. Kanser hastalarının gerek almış oldukları tedavi protokolleri, gerekse kullandıkları ilaçlar nedeniyle bağışıklıklarının daha hassas olduğu unutulmamalıdır.
Covid-19 enfeksiyonu kanser hastalarında ciddi ölüm artışına sebep olmuştur. Covid-19 tanısı kanserli hastalarda en sık yorgunluk, ateş, kuru, öksürük, iştahsızlık, kas ağrıları, nefes darlığı ve koku alamama gibi belirti verir. Bu belirtilerin çoğu aynı zaman da kemoterapiye bağlı yan etkilerde de görülür ve buda şikayetlerde ayırıcı tanıyı zorunlu hale getirir.
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Onkoloji bölümünden Doç. Dr. Didem Taştekin, Covid-19 döneminde kanser hastalarının dikkat etmesi gerekenleri ve tedavi süreçlerinin ilerleyişi’ hakkında bilgiler verdi.
2018 yılında kanserden son bir yıl içinde 9.6 milyon kişi öldü ve her yıl yeni tanı sayısı 18 milyon olarak kaydedildi. Covid-19 diğer mevsimsel gripler gibi olmadığını çok acı bir tabloyla tüm dünya da gördük ve onkoloji hastalarını ciddi şekilde etkiledi. Hastalığa yakalanmanın dışın da bu hastalara verilen sağlık hizmetleri de sekteye uğradı.
Onkologlar olarak viral, bakteriyal ve mantar enfeksiyonlarını çok iyi biliyoruz ve bunlar her zaman için kanser tedavisinin bir parçası olmuştur. Covid-19’dan bugüne kadar yaklaşık 3.3 milyon kişi hayatını kaybetti.
Covid-19 enfeksiyonuna yakalanan kanser hastalarında ölüm oranı nedir?
Yapılan araştırmalarda covid-19 döneminde kanserli hastaların vefat sayısında yüzde 25-30 oranında artış olduğu görülmektedir. Elde edilen veriler, covid-19 enfeksiyonuna bağlı ölümlerde hastalarının yüzde 20’sinin kanser hastası olduğunu gösteriyor. Peki bu artışın sebebi neydi? En önemli sebep kanser hastalarının çoğunluğunun ileri yaşta olması, ek hastalıkları (Diyabet, Hipertansiyon, Obezite) ve kemoterapiye bağlı bağışıklık sistemi düşüklüğü.
Kanser hastalarında Covid-19’a bağlı çift dalgalı ölüm olabiliyor. Bağışıklığı baskılanmış hastanın Covid-19’a yakalanması nedeniyle ölüm veya Covid-19 nedeniyle tedavilerin geciktirilmesi iptali nedeniyle ikinci dalga olabiliyor. Kanser tedavilerinin pandemiden dolayı durdurulması, geciktirilmesi de bu riski artırıyor.
Covid-19 nedeniyle yatmak zorunda kalanların çoğu kardiovasküler hastalıklar veya kanser hastalarıydı. Dünya da yaşam süresi arttıkça, kanser için genel bir risk faktörü haline gelmiştir. Sadece 2018 yılında 6.6 milyon 70 yaş üstü yeni kanser tanısı alan hasta sayısı azımsanmayacak bir sayı. Covid-19’dan ölümlerin de büyük oran da ileri yaş hastalarda olması işin ciddiyetini gözler önüne seriyor. İleri yaşın yanında, hematolojik kanserler ve akciğer kanseri, obezite, diyabet gibi ek hastalıklar da varsa Covid-19 ilişkili ölümler katmerlenerek artıyor.
Kanser hastaları Covid-19 sürecinde nelere dikkat etmeli?
- Kanser hastasıysanız sakın kemoterapiye ara vermeyin.
- Beslenmenize, uykunuza, temizliğinize ve kişisel bakımınıza daha fazla önem gösterin.
- Eğer kanserin erken belirtisini fark ettiyseniz en kısa sürede doktorunuza başvurun, erken tanı şansınızı kaçırmayın.
- Kanser ameliyatlarını, radyoterapiyi ve kemoterapilerinizi aksatmadan devam edin. Bunları yaparken bağışıklığınızı kuvvetlendirecek yüksek doz C vitamini, D vitamini ve ozon tedavisi almayı unutmayın.
- Uykuya dalmakta zorluk çekiyorsanız bağışıklığınızı artıracak ve sizi uykuya hazır hale getirecek melatonin hormonunu da unutmayın.