Sinir Sistemimiz, merkezi sinir sistemi (beyin ve omurilik) ve periferik sinir sistemi ( beyne bağlanan 12 kafa çifti siniri ve omuriliğe bağlanan 31 çift spinal sinir) olarak ikiye ayrılır.
Periferik sinirler, merkezi sinir sistemi ile kaslar, duyu organları, salgı bezleri gibi organlar arasındaki bağlantıyı sağlar. Erişkin insanlarda omurilik bel bölgesinin üst tarafında sonlanırken, omuriliği saran zar ise belin alt kısmında kalça ile birleştiği bölgeye yakın bir yerde sonlanır. Omurilik ve onu saran zar, omurga kemiklerinin üst üste oturmasıyla orta hatta oluşan kanalın içinden geçer. Spinal sinirler ise yanlarda oluşan küçük deliklerden geçerek ilgili dokuya kadar ulaşır.
Bel fıtığı, omurlar arasındaki diskin doğal bölgesinin dışına çıkması veya kaymasıdır. Disk olarak adlandırdığımız yapı, omurgamızdaki kemiklerin her biri arasında amortisör görevi gören yastıklardır. Her iki omur arasında bir disk bulunur. Her diskte omurları birbirine bağlayan güçlü bir dış lif halkası ve nükleus pulposus adı verilen yumuşak, jöle benzeri bir merkez bulunur. Halka, diskin dış tabakası ve diskin en güçlü alanıdır.
Diskin dış lifleri (halka) hasar gördüğünde nükleus pulposusun yumuşak iç malzemesi normal boşluğunun dışına çıkmaya başlar. Eğer halka omurilik kanalının yakınında yırtılırsa, nükleus pulposus materyali omurilik kanalına ve yanlardaki küçük deliklere doğru itilebilir. Bu materyal sinirler üzerinde baskı ve tahrişe yol açar.
Bel fıtığının belirtileri nelerdir?
Vücudun alt bölümlerinin (kalça bölgesi ve bacaklar) hareketini ve hissini sağlayan sinirler bel bölgesindeki omurga kanalından geçmekte ve yanlardaki küçük deliklerden çıkmaktadır. Bu bölgede oluşabilecek daralma veya sıkışmalar, kalça ve bacaklarda ağrı, uyuşma, yanma, karıncalanma, keçeleşme gibi his bozukluklarına yol açabilir. Sinir dokusunun zedelenmesi ile sonuçlanan daralma ve sıkışmalar; bacaklarda güç kaybına, idrarını veya büyük abdestini tutamama veya hissedememe ile sonuçlanabilir.
Gerçek bir bel fıtığının belirtileri bel ağrısını hiç içermeyebilir!
Bel fıtığının belirtileri, sinirler üzerindeki baskı ve tahrişten kaynaklanır. Ancak pek çok insan, disk yırtıldığında belinde başka problemler ortaya çıktığı için bel ağrısı çeker.
Genel bel fıtığı belirtileri şunlardır;
- Bir veya her iki bacağa yayılan ağrı
- Bir veya her iki bacağın bölgelerinde uyuşma veya karıncalanma
- Bir veya her iki bacağın belirli kaslarında kas zayıflığı
- Bir veya her iki bacakta refleks kaybı
Bel fıtığı tedavisi nasıl yapılır?
Günümüzde hareketsiz yaşam, sağlıksız beslenme, düzensiz hayat gibi sebeplerden dolayı birçok hastalıkla baş etmek zorunda kalıyoruz. Bu hastalıklardan bir tanesi de maalesef bel fıtığı. Özellikle fazla kilo, hareketsizlik, insan gücü gerektiren işler vb. bel fıtığına sebep olabilmektedir. Peki, bel fıtığı nasıl tedavi edilir?
1- Bel fıtığının konservatif tedavi yöntemleri
Takip: Bel fıtığı rahatsızlığı yaşayan hastaların uzman bir doktor tarafından muayene edilmeleri ve sonrasında düzenli olarak takip edilmeleri hastanın yaşam kalitesi ve tedavinin başarısı açısından son derece önemlidir.
İstirahat: Ağrıların arttığı dönemlerde ağrının şiddetini azaltabilmek amacıyla uzman hekim gözetiminde birkaç günlük istirahat önerilebilir. İstirahat sırasında cenin pozisyonunda bulunmak bele binen yükü azaltarak bel ağrılarının hafiflemesine yardımcı olacaktır.
İlaç Tedavisi: Bel fıtığının durumuna ve şiddetine göre ilaç tedavisi de uzman hekimler tarafından uygulanabilecek tedavi yöntemlerinden biridir. İlaç tedavisi Epidural Steroid Enjeksiyonları ile yapılabilmektedir. Bu yöntem halk arasında Nokta Atışı Tedavisi, Nokta Atış, Enjeksiyon Tedavisi, Ameliyatsız İğne Tedavisi gibi değişik isimlerle bilinmektedir.
2- Bel fıtığının cerrahi tedavi yöntemleri
Fıtık şikayeti yaşayan hastalarda bel fıtığı ilaçla tedavi edilemiyorsa cerrahi yöntemler seçenek olabilir. Bu noktada bel fıtığı tedavisinde Laminotomi ve Diskektomi, Mikrodiskektomi ve Endoskopik Diskektomi yöntemleri uzman hekim tarafından tercih edilebilir.
Bel fıtığının tedavisi hastanın genel durumuna, şikâyetlerine, yaşına, muayene bulgularına, fıtığın oluştuğu seviyeye, fıtık sayısına, fıtık boyutuna ve hastanın beklentisine göre değişkenlik göstermektedir. Bel fıtığı tedavileri Beyin ve Sinir Cerrahisi bölümlerinde yer alan uzman hekimler tarafından yapılır.